Incipit
℣. Dómine, lábia +︎ mea apéries.
℟. Et os meum annuntiábit laudem tuam.
℣. Deus ✠ in adiutórium meum inténde.
℟. Dómine, ad adiuvándum me festína.
Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Laus tibi, Dómine, Rex ætérnæ glóriæ.
|
Początek
℣. Panie, +︎ otwórz wargi moje.
℟. A usta moje będą głosić Twoją chwałę.
℣. Boże, ✠ wejrzyj ku wspomożeniu memu.
℟. Panie, pośpiesz ku ratunkowi memu.
Chwała Ojcu i Synowi, * i Duchowi Świętemu.
Jak była na początku, teraz i zawsze, * i na wieki wieków. Amen.
Chwała Tobie Panie, Królu wiecznej chwały.
|
Invitatorium {Antiphona ex Psalterio secundum tempora}
Ant. Non sit vobis vanum mane súrgere ante lucem: * Quia promísit Dóminus corónam vigilántibus.
Ant. Non sit vobis vanum mane súrgere ante lucem: * Quia promísit Dóminus corónam vigilántibus.
Veníte, exsultémus Dómino, iubilémus Deo, salutári nostro: præoccupémus fáciem eius in confessióne, et in psalmis iubilémus ei.
Ant. Non sit vobis vanum mane súrgere ante lucem: * Quia promísit Dóminus corónam vigilántibus.
Quóniam Deus magnus Dóminus, et Rex magnus super omnes deos, quóniam non repéllet Dóminus plebem suam: quia in manu eius sunt omnes fines terræ, et altitúdines móntium ipse cónspicit.
Ant. Quia promísit Dóminus corónam vigilántibus.
Quóniam ipsíus est mare, et ipse fecit illud, et áridam fundavérunt manus eius (genuflectitur) veníte, adorémus, et procidámus ante Deum: plorémus coram Dómino, qui fecit nos, quia ipse est Dóminus, Deus noster; nos autem pópulus eius, et oves páscuæ eius.
Ant. Non sit vobis vanum mane súrgere ante lucem: * Quia promísit Dóminus corónam vigilántibus.
Hódie, si vocem eius audiéritis, nolíte obduráre corda vestra, sicut in exacerbatióne secúndum diem tentatiónis in desérto: ubi tentavérunt me patres vestri, probavérunt et vidérunt ópera mea.
Ant. Quia promísit Dóminus corónam vigilántibus.
Quadragínta annis próximus fui generatióni huic, et dixi; Semper hi errant corde, ipsi vero non cognovérunt vias meas: quibus iurávi in ira mea; Si introíbunt in réquiem meam.
Ant. Non sit vobis vanum mane súrgere ante lucem: * Quia promísit Dóminus corónam vigilántibus.
℣. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
℟. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Ant. Quia promísit Dóminus corónam vigilántibus.
Ant. Non sit vobis vanum mane súrgere ante lucem: * Quia promísit Dóminus corónam vigilántibus.
|
Wezwanie {Antyfona z Psałterza według okresu}
Ant. Niech wam nie będzie na marne wstawianie przed światłem * Bo obiecał Pan koronę czuwającym.
Ant. Niech wam nie będzie na marne wstawianie przed światłem * Bo obiecał Pan koronę czuwającym.
Pójdźcie, radujmy się Panu, śpiewajmy Bogu, zbawicielowi naszemu: uprzedźmy oblicze jego z wyznawaniem, a psalmami śpiewajmy mu.
Ant. Niech wam nie będzie na marne wstawianie przed światłem * Bo obiecał Pan koronę czuwającym.
Albowiem Bóg wielki Pan, i król wielki nade wszymi bogi, bo nie odrzuci Pan swego ludu, bo w ręce jego są wszystkie kraje ziemie, i gór wysokości, na które baczy.
Ant. Bo obiecał Pan koronę czuwającym.
Bo jego jest morze, a on je uczynił, a suchą utworzyły ręce jego (przyklęknąć) pójdźcie, pokłońmy się, i upadajmy przed Bogiem: płaczmy przed Panem, który nas stworzył, albowiem on jest Panem, Bogiem naszym; a my ludem pastwiska jego, i owcami ręki jego.
Ant. Niech wam nie będzie na marne wstawianie przed światłem * Bo obiecał Pan koronę czuwającym.
Dziś, jeźli głos jego usłyszycie, nie zatwardzajcież serc waszych, jako w draźnieniu wedle dnia kuszenia na puszczy: kędy mię kusili ojcowie wasi, doświadczali mię i ujrzeli uczynki moje.
Ant. Bo obiecał Pan koronę czuwającym.
Czterdzieści lat gniewałem się na ten naród, i rzekłem; Zawsze ci błądzą sercem, a ci nie poznali dróg moich, jakom przysiągł w gniewie moim; Jeźli wnidą do pokoju mego.
Ant. Niech wam nie będzie na marne wstawianie przed światłem * Bo obiecał Pan koronę czuwającym.
℣. Chwała Ojcu i Synowi, * i Duchowi Świętemu.
℟. Jak była na początku, teraz i zawsze, * i na wieki wieków. Amen.
Ant. Bo obiecał Pan koronę czuwającym.
Ant. Niech wam nie będzie na marne wstawianie przed światłem * Bo obiecał Pan koronę czuwającym.
|
Hymnus {ex Psalterio secundum tempora}
Ex more docti mýstico
Servémus hoc ieiúnium,
Deno diérum círculo
Ducto quater notíssimo.
Lex et prophétæ prímitus
Hoc prætulérunt, póstmodum
Christus sacrávit, ómnium
Rex atque factor témporum.
Utámur ergo párcius
Verbis, cibis et pótibus,
Somno, iocis, et árctius
Perstémus in custódia.
Vitémus autem nóxia,
Quæ súbruunt mentes vagas:
Nullúmque demus cállidi
Hostis locum tyránnidi.
Flectámus iram víndicem,
Plorémus ante Iúdicem,
Clamémus ore súpplici,
Dicámus omnes cérnui:
Nostris malis offéndimus
Tuam, Deus, cleméntiam:
Effúnde nobis désuper,
Remíssor, indulgéntiam.
Meménto quod sumus tui,
Licet cadúci, plásmatis:
Ne des honórem nóminis
Tui, precámur, álteri.
Laxa malum, quod fécimus,
Auge bonum, quod póscimus:
Placére quo tandem tibi
Possímus hic, et pérpetim.
Præsta, beáta Trínitas,
Concéde, simplex Únitas,
Ut fructuósa sint tuis
Ieiuniórum múnera.
Amen.
|
Hymn {z Psałterza według okresu}
Zwyczajem mistycznym pouczeni,
Zachowujmy ten post,
W okresie przebiegającym
Czterokrotnie po dziesięć dni.
Najpierw uprzedzili go Prawo i Prorocy,
Potem uświęcił Chrystus,
Król i Sprawca
Wszystkich czasów.
Używajmy zatem umiarkowaniej
Słów, pokarmów i napojów,
Snu, żartów i ściślej
Trwajmy w czujności.
Unikajmy jednak grzechów,
Które gubią dusze chwiejne,
Nie dawajmy żadnego miejsca
Przemocy wroga przebiegłego.
Przejednajmy gniew karzący,
Płaczmy przed Sędzią,
Wołajmy kornemi usty,
Wszyscy upadłszy:
Złośćmi naszemi, Boże
Obraziliśmy Twoją dobrotliwość:
Wylej na nas z wysokości,
Wybaczający, zmiłowanie.
Pomnij, żeśmy twojem,
Niestałem wprawdzie, stworzeniem:
Nie daj czci imienia twego,
Prosimy, innemu.
Odpuść nieprawośc, którą popełniliśmy,
Przymnóż dobra, o które prosimy,
Abyśmy w końcu jednak mogli
Podobać się Tobie tutaj i na zawsze.
Spraw, błogosławiona Trójco,
dozwól, istotna Jedności:
By obowiązek postu
Był sługom twoim owocny.
Amen.
|
Psalmi cum lectionibus {Antiphonæ ex Psalterio secundum tempora}
Nocturn I.
Ant. Beátus vir * qui in lege Dómini meditátur.
Psalmus 1 [1]
1:1 Beátus vir, qui non ábiit in consílio impiórum, et in via peccatórum non stetit, * et in cáthedra pestiléntiæ non sedit:
1:2 Sed in lege Dómini volúntas eius, * et in lege eius meditábitur die ac nocte.
1:3 Et erit tamquam lignum, quod plantátum est secus decúrsus aquárum, * quod fructum suum dabit in témpore suo:
1:3 Et fólium eius non défluet: * et ómnia quæcúmque fáciet, prosperabúntur.
1:4 Non sic ímpii, non sic: * sed tamquam pulvis, quem proícit ventus a fácie terræ.
1:5 Ídeo non resúrgent ímpii in iudício: * neque peccatóres in concílio iustórum.
1:6 Quóniam novit Dóminus viam iustórum: * et iter impiórum períbit.
℣. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
℟. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Ant. Beátus vir qui in lege Dómini meditátur.
|
Psalmy z lekcjami {Antyfony z Psałterza według okresu}
Nokturn I.
Ant. Błogosławiony mąż, * który w prawie Pana rozmyśla.
Psalm 1 [1]
1:1 Błogosławiony mąż, który nie chodził za radą niezbożnych, i nie stał na drodze grzesznych, * i na stolicy zarazy nie siedział:
1:2 Ale w zakonie Pańskim upodobania jego, * i nad zakonem Jego rozmyśla we dnie i w nocy.
1:3 I będzie jak drzewo, które zasadzone jest nad ściekaniem wód, * które swój owoc da czasu swego:
1:3 A liść jego nie opadnie: * i wszystko, cokolwiek czynić będzie, poszczęści się.
1:4 Nie tak niezbożni, nie tak: * ale jak proch, który rozmiata wiatr z wierzchu ziemi.
1:5 Przeto nie powstaną niezbożnicy na sądzie: * ani grzesznicy w zebraniu sprawiedliwych.
1:6 Albowiem zna Pan drogę sprawiedliwych: * a droga niezbożnych zginie.
℣. Chwała Ojcu i Synowi, * i Duchowi Świętemu.
℟. Jak była na początku, teraz i zawsze, * i na wieki wieków. Amen.
Ant. Błogosławiony mąż, który w prawie Pana rozmyśla.
|
Ant. Servíte Dómino * in timóre, et exsultáte ei cum tremóre.
Psalmus 2 [2]
2:1 Quare fremuérunt gentes: * et pópuli meditáti sunt inánia?
2:2 Astitérunt reges terræ, et príncipes convenérunt in unum * advérsus Dóminum, et advérsus Christum eius.
2:3 Dirumpámus víncula eórum: * et proiciámus a nobis iugum ipsórum.
2:4 Qui hábitat in cælis, irridébit eos: * et Dóminus subsannábit eos.
2:5 Tunc loquétur ad eos in ira sua, * et in furóre suo conturbábit eos.
2:6 Ego autem constitútus sum Rex ab eo super Sion montem sanctum eius, * prǽdicans præcéptum eius.
2:7 Dóminus dixit ad me: * Fílius meus es tu, ego hódie génui te.
2:8 Póstula a me, et dabo tibi gentes hereditátem tuam, * et possessiónem tuam términos terræ.
2:9 Reges eos in virga férrea, * et tamquam vas fíguli confrínges eos.
2:10 Et nunc, reges, intellégite: * erudímini, qui iudicátis terram.
2:11 Servíte Dómino in timóre: * et exsultáte ei cum tremóre.
2:12 Apprehéndite disciplínam, nequándo irascátur Dóminus, * et pereátis de via iusta.
2:13 Cum exárserit in brevi ira eius: * beáti omnes qui confídunt in eo.
℣. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
℟. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Ant. Servíte Dómino in timóre, et exsultáte ei cum tremóre.
|
Ant. Służcie Panu * w bojaźni, a radujcie się mu ze drżeniem.
Psalm 2 [2]
2:1 Czemu się wzburzyły narody, * a ludy wymyślały próżne rzeczy?
2:2 Stanęli razem królowie ziemi, a książęta zeszli się w gromadę * przeciw Panu i przeciw Chrystusowi Jego.
2:3 Potargajmy więzy ich: * i zrzućmy z siebie jarzmo ich.
2:4 Pan, który mieszka w niebiosach, wyśmieje się z nich, * i Pan szydzić z nich będzie.
2:5 Wtedy przemówi do nich w gniewie swoim * i w zapalczywości swej potrwoży ich.
2:6 A ja jestem ustanowiony królem od Niego nad Syjonem górą świętą Jego, * bym głosił przykazanie Jego.
2:7 Pan rzekł do mnie: * Tyś jest Synem moim, Jam Ciebie dziś zrodził.
2:8 Żądaj ode Mnie, a dam Ci narody w Twe dziedzictwo, * a w posiadłość Twą krańce ziemi.
2:9 Będziesz nimi rządził laską żelazną, * a jak naczynie garncarskie pokruszysz ich.
2:10 A teraz, królowie, zrozumiejcie, * uczcie się wy, którzy sądzicie ziemię.
2:11 Służcie Panu w bojaźni, * a radujcie się Mu ze drżeniem.
2:12 Chwyćcie się nauki, by się przypadkiem nie rozgniewał Pan * i byście nie zginęli z drogi sprawiedliwej.
2:13 Gdy się wkrótce zapali gniew Jego: * błogosławieni wszyscy, którzy w Nim ufają.
℣. Chwała Ojcu i Synowi, * i Duchowi Świętemu.
℟. Jak była na początku, teraz i zawsze, * i na wieki wieków. Amen.
Ant. Służcie Panu w bojaźni, a radujcie się mu ze drżeniem.
|
Ant. Exsúrge, * Dómine, salvum me fac, Deus meus.
Psalmus 3 [3]
3:2 Dómine, quid multiplicáti sunt qui tríbulant me? * multi insúrgunt advérsum me.
3:3 Multi dicunt ánimæ meæ: * Non est salus ipsi in Deo eius.
3:4 Tu autem, Dómine, suscéptor meus es, * glória mea, et exáltans caput meum.
3:5 Voce mea ad Dóminum clamávi: * et exaudívit me de monte sancto suo.
3:6 Ego dormívi, et soporátus sum: * et exsurréxi, quia Dóminus suscépit me.
3:7 Non timébo míllia pópuli circumdántis me: * exsúrge, Dómine, salvum me fac, Deus meus.
3:8 Quóniam tu percussísti omnes adversántes mihi sine causa: * dentes peccatórum contrivísti.
3:9 Dómini est salus: * et super pópulum tuum benedíctio tua.
℣. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
℟. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Ant. Exsúrge, Dómine, salvum me fac, Deus meus.
|
Ant. Powstań, * Panie, wybaw mię, Boże mój.
Psalm 3 [3]
3:2 Panie, czemu się rozmnożyli trapiący mię? * Wielu ich powstaje przeciwko mnie.
3:3 Wielu ich mówi duszy mojej: * Nie ma ten zbawienia w Bogu swoim.
3:4 Ale Ty, Panie, jesteś obrońcą moim, * chwałą moją i Ty podnosisz głowę moją.
3:5 Głosem moim wołałem do Pana, * i wysłuchał mię z góry świętej swojej.
3:6 Jam spał i twardo zasnąłem: * i wstałem, bo Pan mię obronił.
3:7 Nie będę się bał tysięcy ludu wokoło mnie leżącego: * powstań, Panie, wybaw mię, Boże mój.
3:8 Boś Ty pobił wszystkich sprzeciwiających mi się bez przyczyny: * pokruszyłeś zęby grzeszników.
3:9 Pańskie jest wybawienie, * a nad ludem Twoim błogosławieństwo Twoje.
℣. Chwała Ojcu i Synowi, * i Duchowi Świętemu.
℟. Jak była na początku, teraz i zawsze, * i na wieki wieków. Amen.
Ant. Powstań, Panie, wybaw mię, Boże mój.
|
Ant. Quam admirábile * est nomen tuum, Dómine, in univérsa terra!
Psalmus 8 [4]
8:2 Dómine, Dóminus noster, * quam admirábile est nomen tuum in univérsa terra!
8:2 Quóniam eleváta est magnificéntia tua, * super cælos.
8:3 Ex ore infántium et lacténtium perfecísti laudem propter inimícos tuos, * ut déstruas inimícum et ultórem.
8:4 Quóniam vidébo cælos tuos, ópera digitórum tuórum: * lunam et stellas, quæ tu fundásti.
8:5 Quid est homo quod memor es eius? * aut fílius hóminis, quóniam vísitas eum?
8:6 Minuísti eum paulo minus ab Ángelis, glória et honóre coronásti eum: * et constituísti eum super ópera mánuum tuárum.
8:8 Ómnia subiecísti sub pédibus eius, * oves et boves univérsas: ínsuper et pécora campi.
8:9 Vólucres cæli, et pisces maris, * qui perámbulant sémitas maris.
8:10 Dómine, Dóminus noster, * quam admirábile est nomen tuum in univérsa terra!
℣. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
℟. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Ant. Quam admirábile est nomen tuum, Dómine, in univérsa terra!
|
Ant. Jakoż dziwne * jest imię twoje, Panie, po wszystkiej ziemi!
Psalm 8 [4]
8:2 Panie, Panie nasz, * jakże dziwne jest imię Twoje po wszystkiej ziemi!
8:2 Albowiem wyniesiona jest wielmożność Twoja * nad niebiosa.
8:3 Z ust niemowlątek i ssących uczyniłeś doskonałą chwałę przeciw nieprzyjaciołom Twoim, * aby zniszczyć nieprzyjaciela i mściciela.
8:4 Albowiem spoglądam na niebiosa Twoje, dzieła palców Twoich: * księżyc i gwiazdy, któreś Ty założył.
8:5 Cóż jest człowiek, iż nań pamiętasz, * albo syn człowieczy, iż go nawiedzasz?
8:6 Uczyniłeś go mało co mniejszym od aniołów, chwałą i czcią ukoronowałeś go: * i postawiłeś go nad dziełami rąk Twoich.
8:8 Poddałeś wszystko pod nogi jego, * owce i woły wszystkie, nadto i zwierzęta polne.
8:9 Ptactwo niebieskie i ryby morskie, * które się przechodzą po ścieżkach morskich.
8:10 Panie, Panie nasz, * jakże dziwne jest imię Twoje po wszystkiej ziemi!
℣. Chwała Ojcu i Synowi, * i Duchowi Świętemu.
℟. Jak była na początku, teraz i zawsze, * i na wieki wieków. Amen.
Ant. Jakoż dziwne jest imię twoje, Panie, po wszystkiej ziemi!
|
Ant. Sedísti super thronum * qui iúdicas iustítiam.
Psalmus 9(2-11) [5]
9:2 Confitébor tibi, Dómine, in toto corde meo: * narrábo ómnia mirabília tua.
9:3 Lætábor et exsultábo in te: * psallam nómini tuo, Altíssime.
9:4 In converténdo inimícum meum retrórsum: * infirmabúntur, et períbunt a fácie tua.
9:5 Quóniam fecísti iudícium meum et causam meam: * sedísti super thronum, qui iúdicas iustítiam.
9:6 Increpásti gentes, et périit ímpius: * nomen eórum delésti in ætérnum, et in sǽculum sǽculi.
9:7 Inimíci defecérunt frámeæ in finem: * et civitátes eórum destruxísti.
9:8 Périit memória eórum cum sónitu: * et Dóminus in ætérnum pérmanet.
9:9 Parávit in iudício thronum suum: * et ipse iudicábit orbem terræ in æquitáte, iudicábit pópulos in iustítia.
9:10 Et factus est Dóminus refúgium páuperi: * adiútor in opportunitátibus, in tribulatióne.
9:11 Et sperent in te qui novérunt nomen tuum: * quóniam non dereliquísti quæréntes te, Dómine.
℣. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
℟. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Ant. Sedísti super thronum qui iúdicas iustítiam.
|
Ant. Zasiadłeś na stolicy * który sądzisz sprawiedliwość.
Psalm 9(2-11) [5]
9:2 Będę Cię wysławiał, Panie, ze wszystkiego serca mego, * będę opowiadał wszystkie dziwy Twoje.
9:3 Weselić się i radować będę w Tobie, * będę śpiewał imieniu Twemu, o Najwyższy.
9:4 Iż nieprzyjaciel mój obrócił się wstecz, * osłabną i poginą przed obliczem Twoim.
9:5 Boś rozstrzygnął sąd mój i sprawę moją, * zasiadłeś na stolicy Ty, który sądzisz sprawiedliwie.
9:6 Zgromiłeś narody, i zginął niezbożny, * wygładziłeś imię ich na wieki i na wieki wieków.
9:7 Nieprzyjacielskie miecze ustały na zawsze * i zburzyłeś ich miasta.
9:8 Zginęła z trzaskiem pamięć o nich, * a Pan trwa na wieki.
9:9 Nagotował na sąd stolicę swą, * i On będzie sądził okrąg ziemi w prawości, osądzi narody w sprawiedliwości.
9:10 I stał się Pan ucieczką ubogiego, * pomocnikiem w potrzebach, w ucisku.
9:11 I niech ufają Tobie, którzy znają Twe imię, * albowiem nie opuściłeś szukających Cię, Panie.
℣. Chwała Ojcu i Synowi, * i Duchowi Świętemu.
℟. Jak była na początku, teraz i zawsze, * i na wieki wieków. Amen.
Ant. Zasiadłeś na stolicy który sądzisz sprawiedliwość.
|
Ant. Exsúrge, Dómine, * non præváleat homo.
Psalmus 9(12-21) [6]
9:12 Psállite Dómino, qui hábitat in Sion: * annuntiáte inter gentes stúdia eius:
9:13 Quóniam requírens sánguinem eórum recordátus est: * non est oblítus clamórem páuperum.
9:14 Miserére mei, Dómine: * vide humilitátem meam de inimícis meis.
9:15 Qui exáltas me de portis mortis, * ut annúntiem omnes laudatiónes tuas in portis fíliæ Sion.
9:16 Exsultábo in salutári tuo: * infíxæ sunt gentes in intéritu, quem fecérunt.
9:16 In láqueo isto, quem abscondérunt, * comprehénsus est pes eórum.
9:17 Cognoscétur Dóminus iudícia fáciens: * in opéribus mánuum suárum comprehénsus est peccátor.
9:18 Convertántur peccatóres in inférnum, * omnes gentes quæ obliviscúntur Deum.
9:19 Quóniam non in finem oblívio erit páuperis: * patiéntia páuperum non períbit in finem.
9:20 Exsúrge, Dómine, non confortétur homo: * iudicéntur gentes in conspéctu tuo.
9:21 Constítue, Dómine, legislatórem super eos: * ut sciant gentes quóniam hómines sunt.
℣. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
℟. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Ant. Exsúrge, Dómine, non præváleat homo.
|
Ant. Powstań, Panie, * niech się nie zmacnia człowiek.
Psalm 9(12-21) [6]
9:12 Śpiewajcie Panu, który mieszka na Syjonie, * opowiadajcie między narodami sprawy Jego:
9:13 Albowiem mściciel krwi wspomniał na nich, * nie zapomniał wołania ubogiego.
9:14 Zmiłuj się nade mną, Panie, * wejrzyj na poniżenie moje od nieprzyjaciół moich.
9:15 Ty, który mię podnosisz od bram śmierci, * abym opowiadał wszystką chwałę Twoją w bramach córki Syjonu.
9:16 Będę się weselił zbawieniem Twoim: * ugrzęźli poganie w zatraceniu, które przygotowali.
9:16 W sidle tym, które skrycie zastawili * uwięzła noga ich.
9:17 Poznany będzie Pan, sądy czyniący, * robotą rąk swoich pojmany jest grzesznik.
9:18 Niech się wrócą grzesznicy do otchłani, * wszystkie narody, które zapominają Boga.
9:19 Bo nie na zawsze będzie zapomniany ubogi: * cierpliwość ubogich nie zginie na zawsze.
9:20 Powstań, Panie, niech się nie wzmacnia człowiek, * niech będą sądzone narody przed obliczem Twoim.
9:21 Postaw, Panie, zakonodawcę nad nimi, * aby wiedziały narody, iż ludźmi są.
℣. Chwała Ojcu i Synowi, * i Duchowi Świętemu.
℟. Jak była na początku, teraz i zawsze, * i na wieki wieków. Amen.
Ant. Powstań, Panie, niech się nie zmacnia człowiek.
|
Ant. Ut quid, Dómine, * recessísti lónge? ‡
Psalmus 9(22-32) [7]
9:22 Ut quid, Dómine, recessísti longe, * ‡ déspicis in opportunitátibus, in tribulatióne?
9:23 Dum supérbit ímpius, incénditur pauper: * comprehendúntur in consíliis quibus cógitant.
9:24 Quóniam laudátur peccátor in desidériis ánimæ suæ: * et iníquus benedícitur.
9:25 Exacerbávit Dóminum peccátor, * secúndum multitúdinem iræ suæ non quǽret.
9:26 Non est Deus in conspéctu eius: * inquinátæ sunt viæ illíus in omni témpore.
9:26 Auferúntur iudícia tua a fácie eius: * ómnium inimicórum suórum dominábitur.
9:27 Dixit enim in corde suo: * Non movébor a generatióne in generatiónem sine malo.
9:28 Cuius maledictióne os plenum est, et amaritúdine, et dolo: * sub lingua eius labor et dolor.
9:29 Sedet in insídiis cum divítibus in occúltis: * ut interfíciat innocéntem.
9:30 Óculi eius in páuperem respíciunt: * insidiátur in abscóndito, quasi leo in spelúnca sua.
9:30 Insidiátur ut rápiat páuperem: * rápere páuperem, dum áttrahit eum.
9:31 In láqueo suo humiliábit eum: * inclinábit se, et cadet, cum dominátus fúerit páuperum.
9:32 Dixit enim in corde suo: Oblítus est Deus, * avértit fáciem suam ne vídeat in finem.
℣. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
℟. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Ant. Ut quid, Dómine, recessísti lónge?
|
Ant. Czemuś, Panie, * odstąpił daleko?
Psalm 9(22-32) [7]
9:22 Czemu, o Panie, stoisz z daleka, * przeoczasz w potrzebach, w ucisku?
9:23 Gdy pyszni się niezbożnik, zapala się ubogi, * bywają usidleni planami, które wymyślają.
9:24 Albowiem chwalony bywa grzesznik dla żądz duszy swej, * a niegodziwy bywa błogosławiony.
9:25 Rozgniewał Pana grzesznik, * według wielkości gniewu swego nie będzie szukał.
9:26 Nie masz Boga przed obliczem jego: * splugawione są drogi jego na każdy czas.
9:26 Odjęte są sądy Twoje od oblicza jego, * nad wszystkimi nieprzyjaciółmi swymi będzie panował.
9:27 Mówił bowiem w sercu swoim: * Nie będę poruszony z pokolenia na pokolenie, wolny będę od nieszczęścia.
9:28 Usta jego pełne są złorzeczenia i gorzkości i zdrady, * pod językiem jego trud i boleść.
9:29 Siedzi w zasadzce z bogatymi w skrytościach, * aby zabić niewinnego.
9:30 Oczy jego upatrują ubogiego, * zasadza się w skrytym miejscu jak lew w jamie swojej.
9:30 Zastawia sidła, aby pochwycić ubogiego, * aby złapać ubogiego, przyciągając go.
9:31 W sidle swoim powali go, * schyli się i padnie, gdy opanuje ubogich.
9:32 Rzekł bowiem w sercu swoim: Zapomniał Bóg, * odwrócił oblicze swe, aby nie patrzeć do końca.
℣. Chwała Ojcu i Synowi, * i Duchowi Świętemu.
℟. Jak była na początku, teraz i zawsze, * i na wieki wieków. Amen.
Ant. Czemuś, Panie, odstąpił daleko?
|
Ant. Exsúrge, * Dómine Deus, exaltétur manus tua. ‡
Psalmus 9(33-39) [8]
9:33 Exsúrge, Dómine Deus, exaltétur manus tua: * ‡ ne obliviscáris páuperum.
9:34 Propter quid irritávit ímpius Deum? * dixit enim in corde suo: Non requíret.
9:35 Vides quóniam tu labórem et dolórem consíderas: * ut tradas eos in manus tuas.
9:35 Tibi derelíctus est pauper: * órphano tu eris adiútor.
9:36 Cóntere brácchium peccatóris et malígni: * quærétur peccátum illíus, et non inveniétur.
9:37 Dóminus regnábit in ætérnum, et in sǽculum sǽculi: * períbitis, gentes, de terra illíus.
9:38 Desidérium páuperum exaudívit Dóminus: * præparatiónem cordis eórum audívit auris tua.
9:39 Iudicáre pupíllo et húmili, * ut non appónat ultra magnificáre se homo super terram.
℣. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
℟. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Ant. Exsúrge, Dómine Deus, exaltétur manus tua.
|
Ant. Powstań, * Panie Boże, niech się podniesie ręka twoja. ‡
Psalm 9(33-39) [8]
9:33 Powstań, Panie Boże, niech się podniesie ręka Twoja, * ‡ nie zapominaj ubogich.
9:34 Dlaczego niezbożnik rozdrażnił Boga? * Bo mówił w sercu swym: Nie będzie dochodził.
9:35 Widzisz, bo Ty na boleść i na utrapienie patrzysz, * aby ich wydać w ręce swe.
9:35 Tobie zostawiony jest ubogi: * sierocie Ty będziesz pomocnikiem.
9:36 Skrusz ramię grzesznika i niegodziwca, * będą szukać grzechu Jego, a nie znajdą.
9:37 Pan będzie królował wiecznie i na wieki wieków, * wyginiecie, poganie, z ziemi Jego.
9:38 Pragnienia ubogich wysłuchał Pan, * gotowość serca ich usłyszało ucho Twoje.
9:39 Bądź obrońcą sierocie i uniżonemu, * aby się więcej nie ważył wielmożyć człowiek na ziemi.
℣. Chwała Ojcu i Synowi, * i Duchowi Świętemu.
℟. Jak była na początku, teraz i zawsze, * i na wieki wieków. Amen.
Ant. Powstań, Panie Boże, niech się podniesie ręka twoja.
|
Ant. Iustus Dóminus * et iustítiam diléxit.
Psalmus 10 [9]
10:2 In Dómino confído: quómodo dícitis ánimæ meæ: * Tránsmigra in montem sicut passer?
10:3 Quóniam ecce peccatóres intendérunt arcum, paravérunt sagíttas suas in pháretra, * ut sagíttent in obscúro rectos corde.
10:4 Quóniam quæ perfecísti, destruxérunt: * iustus autem quid fecit?
10:5 Dóminus in templo sancto suo, * Dóminus in cælo sedes eius.
10:5 Óculi eius in páuperem respíciunt: * pálpebræ eius intérrogant fílios hóminum.
10:6 Dóminus intérrogat iustum et ímpium: * qui autem díligit iniquitátem, odit ánimam suam.
10:7 Pluet super peccatóres láqueos: * ignis, et sulphur, et spíritus procellárum pars cálicis eórum.
10:8 Quóniam iustus Dóminus, et iustítias diléxit: * æquitátem vidit vultus eius.
℣. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
℟. Sicut erat in princípio, et nunc, et semper, * et in sǽcula sæculórum. Amen.
Ant. Iustus Dóminus et iustítiam diléxit.
|
Ant. Sprawiedliwy Pan * i sprawiedliwość miłuje.
Psalm 10 [9]
10:2 W Panu ja ufam, jak możecie duszy mojej mówić: * Uciekaj na górę jak wróbel?
10:3 Bo oto grzesznicy naciągnęli łuk, nagotowali strzały swe w sajdaku, * aby strzelać w ciemności na tych, co prawi są sercem.
10:4 Albowiem, coś był sprawił, zniszczyli, * sprawiedliwy zaś co uczynił?
10:5 Pan jest w kościele swym świętym, * Pan, w niebie stolica Jego.
10:5 Oczy Jego na ubogiego patrzą, * powieki Jego badają synów ludzkich.
10:6 Pan bada sprawiedliwego i niezbożnego, * lecz kto miłuje nieprawość, ma w nienawiści duszę swoją.
10:7 Wyleje jak deszcz na grzeszników sidła, * ogień i siarka i wiatr nawałnicy, to cząstka ich kielicha.
10:8 Bo sprawiedliwy Pan i sprawiedliwość miłuje, * prawość widziało oblicze Jego.
℣. Chwała Ojcu i Synowi, * i Duchowi Świętemu.
℟. Jak była na początku, teraz i zawsze, * i na wieki wieków. Amen.
Ant. Sprawiedliwy Pan i sprawiedliwość miłuje.
|
℣. Ipse liberávit me de láqueo venántium.
℟. Et a verbo áspero.
|
℣. On mię wyrwał z sidła łowiących.
℟. I od przykrego słowa.
|
Pater noster, qui es in cælis, sanctificétur nomen tuum: advéniat regnum tuum: fiat volúntas tua, sicut in cælo et in terra. Panem nostrum cotidiánum da nobis hódie: et dimítte nobis débita nostra, sicut et nos dimíttimus debitóribus nostris:
℣. Et ne nos indúcas in tentatiónem:
℟. Sed líbera nos a malo.
Absolutio. Exáudi, Dómine Iesu Christe, preces servórum tuórum, et miserére nobis: Qui cum Patre et Spíritu Sancto vivis et regnas in sǽcula sæculórum. Amen.
|
Ojcze nasz, któryś jest w niebie, święć się imię Twoje: przyjdź królestwo Twoje: bądź wola Twoja, jako w niebie tak i na ziemi. Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj: i odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom:
℣. I nie wódź nas na pokuszenie:
℟. Ale nas zbaw ode złego.
Absolucja. Wysłuchaj, Panie Jezu Chryste, modlitw sług swoich, i zmiłuj się nad nami: Który z Ojcem i Duchem Świętym żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.
|
℣. Iube, Dómine, benedícere.
Benedictio. Ille nos benedícat, qui sine fine vivit et regnat. Amen.
Lectio 1
De Epístola secúnda beáti Pauli Apóstoli ad Corínthios
2 Cor 6:1-10
1 Adiuvántes autem exhortámur ne in vácuum grátiam Dei recipiátis.
2 Ait enim: Témpore accépto exaudívi te, et in die salútis adiúvi te. Ecce nunc tempus acceptábile, ecce nunc dies salútis.
3 Némini dantes ullam offensiónem, ut non vituperétur ministérium nostrum:
4 Sed in ómnibus exhibeámus nosmetípsos sicut Dei minístros in multa patiéntia, in tribulatiónibus, in necessitátibus, in angústiis,
5 In plagis, in carcéribus, in seditiónibus, in labóribus, in vigíliis, in ieiúniis,
6 In castitáte, in sciéntia, in longanimitáte, in suavitáte, in Spíritu Sancto, in caritáte non ficta,
7 In verbo veritátis, in virtúte Dei, per arma iustítiæ a dextris et a sinístris,
8 Per glóriam, et ignobilitátem, per infámiam, et bonam famam: ut seductóres, et veráces, sicut qui ignóti, et cógniti:
9 Quasi moriéntes, et ecce vívimus: ut castigáti, et non mortificáti:
10 Quasi tristes, semper autem gaudéntes: sicut egéntes, multos autem locupletántes: tamquam nihil habéntes, et ómnia possidéntes.
℣. Tu autem, Dómine, miserére nobis.
℟. Deo grátias.
℟. Ecce nunc tempus acceptábile, ecce nunc dies salútis: commendémus nosmetípsos in multa patiéntia, in ieiúniis multis,
* Per arma iustítiæ virtútis Dei.
℣. In ómnibus exhibeámus nosmetípsos sicut Dei minístros, in multa patiéntia, in ieiúniis multis.
℟. Per arma iustítiæ virtútis Dei.
|
℣. Pobłogosław, ojcze.
Błogosławieństwo. Niech nas błogosławi ten, który bez końca żyje i króluje. Amen.
Lekcja 1
Z Drugiego Listu św. Pawła Apostoła do Koryntian
2 Kor 6:1-10
1 A pomagając napominamy, abyście nadaremno łaski Bożej nie przyjęli;
2 Albowiem mówi: Czasu przyjemnego wysłuchałem cię, a w dzień zbawienia ratowałem cię. Oto teraz czas przyjemny, oto teraz dzień zbawienia.
3 Nie dawając nikomu żadnego zgorszenia, aby nie było naganione posługowanie nasze.
4 Ale we wszystkiem stawmy samych siebie jako sługi Boże w cierpliwości wielkiéj, w utrapieniach, w potrzebach, w uciskach,
5 W biciu, więzieniu, w rozruchach, w pracach, w niespaniach, w pościech:
6 W czystości, w umiejętności, w nieskwapliwości, w łagodności, w Duchu Świętym, w miłości nieobłudnéj,
7 W mowie prawdy, w mocy Bożéj, przez broń sprawiedliwości po prawicy i po lewicy:
8 Przez chwałę i zelżywość, przez osławienie i dobrą sławę: jakoby zwodnicy, a prawdziwi; jako którzy nie znajomi, a znajomi;
9 Jako umierający, a oto żywiemy; jako karani, a nie umorzeni;
10 Jako smętni, lecz zawsze weseli; jako ubodzy, a wielu ubogacający; jako nic nie mający, a wszystko mający.
℣. Ty zaś, Panie, zmiłuj się nad nami.
℟. Bogu niech będą dzięki.
℟. Oto teraz czas przyjemny, oto teraz dzień zbawienia: stawmy samych siebie w cierpliwości wielkiéj, w pościech częstych.
* Przez broń sprawiedliwości mocy Bożej.
℣. We wszystkiem stawmy samych siebie jako sługi Boże w cierpliwości wielkiéj, w pościech częstych.
℟. Przez broń sprawiedliwości mocy Bożej.
|
℣. Iube, Dómine, benedícere.
Benedictio. Divínum auxílium máneat semper nobíscum. Amen.
Lectio 2
2 Cor 6:11-16
11 Os nostrum patet ad vos, o Corínthii; cor nostrum dilatátum est.
12 Non angustiámini in nobis: angustiámini autem in viscéribus vestris:
13 Eándem autem habéntes remuneratiónem, tamquam fíliis dico, dilatámini et vos.
14 Nolíte iugum dúcere cum infidélibus. Quæ enim participátio iustítiæ cum iniquitáte? aut quæ socíetas luci ad ténebras?
15 Quæ autem convéntio Christi ad Bélial? aut quæ pars fidéli cum infidéli?
16 Qui autem consénsus templo Dei cum idólis? vos enim estis templum Dei vivi, sicut dicit Deus: Quóniam inhabitábo in illis, et inambulábo inter eos, et ero illórum Deus, et ipsi erunt mihi pópulus.
2 Cor 7:4-9
4 Replétus sum consolatióne; superabúndo gáudio in omni tribulatióne nostra.
5 Nam et cum venissémus in Macedóniam, nullam réquiem hábuit caro nostra, sed omnem tribulatiónem passi sumus: foris pugnæ, intus timóres.
6 Sed qui consolátur húmiles, consolátus est nos Deus in advéntu Titi.
7 Non solum autem in advéntu eius, sed étiam in consolatióne, qua consolátus est in vobis, réferens nobis vestrum desidérium, vestrum fletum, vestram æmulatiónem pro me, ita ut magis gaudérem.
8 Quóniam etsi contristávi vos in epístola, non me pœ́nitet: etsi pœnitéret, videns quod epístola illa (etsi ad horam) vos contristávit,
9 Nunc gáudeo: non quia contristáti estis, sed quia contristáti estis ad pœniténtiam.
℣. Tu autem, Dómine, miserére nobis.
℟. Deo grátias.
℟. In ieiúnio et flétu orábunt sacerdótes, dicéntes:
* Parce, Dómine, parce pópulo tuo; et ne des hereditátem tuam in perditiónem.
℣. Inter vestíbulum et altáre plorábunt sacerdótes, dicéntes.
℟. Parce, Dómine, parce pópulo tuo; et ne des hereditátem tuam in perditiónem.
|
℣. Pobłogosław, ojcze.
Błogosławieństwo. Pomoc Boża niech będzie z nami zawsze. Amen.
Lekcja 2
2 Kor 6:11-16
11 Usta nasze, Korynthowie, otworzone ku wam, serce nasze jest rozszerzone.
12 Nie jesteście ściśnieni w nas, lecz ściśnieni jesteście w wnętrznościach waszych.
13 A mając nagrodę, mówię jako synom, rozprzestrzeńcie się i wy.
14 Nie ciągnijcie jarzma z niewiernymi; albowiem co za uczestnictwo sprawiedliwości z nieprawością? Albo co za towarzystwo światłości z ciemnościami?
15 Albo co za zgoda Chrystusowi z Belialem? Albo co za część wiernemu z niewiernym?
16 A co za zgoda kościołowi Bożemu z bałwanami? Albowiem wy jesteście kościołem Boga żywego, jako mówi Bóg: Iż będę mieszkał i przechadzał się w nich, i będę Bogiem ich, a oni będą mi ludem.
2 Kor 7:4-9
4 Pełenem pociechy, nader obfituję weselem w każdem utrapieniu naszem.
5 Albowiem i gdyśmy przyszli do Macedonii, ciało nasze żadnego odpoczynienia nie miało, aleśmy ucierpieli wszelkie utrapienie: zewnątrz walki, a wewnątrz strachy.
6 Ale który cieszy uniżone, pocieszył nas, Bóg, przyjściem Tytusowem.
7 A nie tylko przyjściem jego, ale téż pociechą, którą ucieszony jest z was, oznajmując nam chęć waszę, płacz wasz, wasze za mię zastawiania, tak żem się więcéj weselił.
8 Iż chociam was zasmucił w liście, nie żal mi, a chociażbym téż żałował, widząc, iż on list (chociaż na godzinę) zasmucił was:
9 Teraz raduję się, nie iżeście się zasmucili, ale iżeście się zasmucili ku pokucie.
℣. Ty zaś, Panie, zmiłuj się nad nami.
℟. Bogu niech będą dzięki.
℟. W poście i w płaczu, będą modlić się kapłani, mówiąc:
* Przepuść, Panie, przepuść ludowi twemu, a nie daj dziedzictwa twego na zgubę.
℣. Między przysionkiem a ołtarzem będą płakać kapłani, a będą mówić:
℟. Przepuść, Panie, przepuść ludowi twemu, a nie daj dziedzictwa twego na zgubę.
|
℣. Iube, Dómine, benedícere.
Benedictio. Per evangélica dicta, deleántur nostra delícta. Amen.
Lectio 3
Léctio sancti Evangélii secúndum Matthǽum
Matt 4:1-11
In illo témpore: Ductus est Iesus in desértum a Spíritu, ut tentarétur a diábolo. Et cum ieiunásset quadragínta diébus et quadragínta nóctibus, póstea esúriit. Et réliqua.
Homilía sancti Gregórii Papæ
Homilia 16 in Evangelia
Dubitári a quibúsdam solet, a quo spíritu sit Iesus ductus in desértum, propter hoc quod súbditur: Assúmpsit eum diábolus in sanctam civitátem: et rursum: Assúmpsit eum in montem excélsum valde. Sed vere et absque ulla quæstióne conveniénter accípitur, ut a Sancto Spíritu in desértum ductus credátur: ut illuc eum suus Spíritus dúceret, ubi hunc ad tentándum malígnus spíritus inveníret. Sed ecce cum dícitur Deus homo vel in excélsum montem, vel in sanctam civitátem a diábolo assúmptus, mens réfugit crédere, humánæ hoc audíre aures expavéscunt. Qui tamen non esse incredibília ista cognóscimus, si in illo et ália facta pensámus.
℣. Tu autem, Dómine, miserére nobis.
℟. Deo grátias.
℟. Angelis suis Deus mandávit de te, ut custodiánt te in ómnibus viis tuis:
* In mánibus portábunt te, ne umquam offéndas ad lápidem pedem tuum.
℣. Super áspidem et basilíscum ambulábis, et conculcábis leónem et dracónem.
℟. In mánibus portábunt te, ne umquam offéndas ad lápidem pedem tuum.
℣. Glória Patri, et Fílio, * et Spirítui Sancto.
℟. In mánibus portábunt te, ne umquam offéndas ad lápidem pedem tuum.
|
℣. Pobłogosław, ojcze.
Błogosławieństwo. Niech słowa Ewangelii zgładzą nasze grzechy. Amen.
Lekcja 3
Czytanie Ewangelii świętej według Mateusza
Mt 4:1-11
Onego czasu: Jezus zawiedziony był na pustynię od Ducha, aby był kuszony przez szatana. A gdy pościł czterdzieści dni i czterdzieści nocy, potem łaknął. I tak dalej.
Homilia świętego Grzegorza, Papieża
Homilia 16. na Ewangelię
Niektórzy zwykli żywić wątpliwość, przez jakiego Ducha był Jezus zawiedziony na pustynię — a to dlatego, że dodano: Wziął Go diabeł do miasta świętego. A także: wziął Go diabeł na górę wysoką bardzo. Lecz prawdziwie i bez jakiejkolwiek niepewności przyjmuje się zgodnie, że należy wierzyć, iż został zawiedziony na pustynię przez Ducha Świętego — by to Jego Duch powiódł Go tam, gdzie miał Go odnaleźć Zły, by Go kusić. Lecz oto, kiedy mówi się, że Bóg-Człowiek wynoszony jest przez diabła czy to na wysoką górę, czy to do miasta świętego, to umysł się wzdraga, ludzkie uszy boją się tego słuchać. Pojmujemy jednak, że nie jest to niewiarygodne, jeśli rozważymy w świetle tego także i inne fakty.
℣. Ty zaś, Panie, zmiłuj się nad nami.
℟. Bogu niech będą dzięki.
℟. Bóg rozkazał swoim Aniołom, aby cię strzegli na wszystkich twych drogach.
* Będą cię nosili na rękach, abyś stopy nie uraził o kamień.
℣. Będziesz stąpał po żmii i bazyliszku, a lwa i smoka podepczesz.
℟. Będą cię nosili na rękach, abyś stopy nie uraził o kamień.
℣. Chwała Ojcu i Synowi, * i Duchowi Świętemu.
℟. Będą cię nosili na rękach, abyś stopy nie uraził o kamień.
|
Reliqua omittuntur, nisi Laudes separandæ sint.
|
Opuścić resztę, jeśli Laudesy nie są odmawiane osobno.
|
Oratio {ex Proprio de Tempore}
℣. Dómine, exáudi oratiónem meam.
℟. Et clamor meus ad te véniat.
Orémus.
Deus, qui Ecclésiam tuam ánnua quadragesimáli observatióne puríficas: præsta famíliæ tuæ; ut, quod a te obtinére abstinéndo nítitur, hoc bonis opéribus exsequátur.
Per Dóminum nostrum Iesum Christum, Fílium tuum: qui tecum vivit et regnat in unitáte Spíritus Sancti, Deus, per ómnia sǽcula sæculórum.
℟. Amen.
|
Modlitwy {z Temporału}
℣. Panie, wysłuchaj modlitwy mojej.
℟. A wołanie moje niech do Ciebie przyjdzie.
Módlmy się.
Boże, który Kościół Twój dorocznem zachowywaniem Wielkiego Postu oczyszczasz: udziel wiernym Twoim łaski osiągnięcia przez dobre uczynki tego. co przez ten post otrzymać usiłują.
Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna: który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego Bóg, przez wszystkie wieki wieków.
℟. Amen.
|
Conclusio
℣. Dómine, exáudi oratiónem meam.
℟. Et clamor meus ad te véniat.
℣. Benedicámus Dómino.
℟. Deo grátias.
℣. Fidélium ánimæ per misericórdiam Dei requiéscant in pace.
℟. Amen.
|
Zakończenie
℣. Panie, wysłuchaj modlitwy mojej.
℟. A wołanie moje niech do Ciebie przyjdzie.
℣. Błogosławmy Panu.
℟. Bogu niech będą dzięki.
℣. Dusze wiernych zmarłych przez miłosierdzie Boże niech odpoczywają w pokoju.
℟. Amen.
|